Betere vulling

Door de cilinders op een geforceerde manier te vullen, kun je zelfs uit een bescheiden cilinderinhoudspectaculaire vermogens toveren. Dat kan met een turbocompressor of een mechanische compressor. Een compressor bestaat niet alleen garant voor veel pk's, maar vooral voor bergen koppel. Het verschil tussen een turbo en een mechanische compressor is dat een turbo wordt aangedreven door de uitlaatgassen en een compressor door een snaar vanaf de krukas. Beide hebben hun eigen voor en nadelen.

Turbo

De officiële benaming voor een turbocompressor is uitlaatgasturbo. Turbospecialisten monteren in hoofdzaak de merken Garrett, KKK, IHI of holset.
Een turbo maakt gebruik van de stromingsenergie in de uitlaatgassen, waardoor er geen vermogen verloren gaat. In theorie bespaart dat zelfs tot 5 procent brandstof.
Vroegere turbomotoren werden gekenmerkt door het beruchte "turbogat" (het duurde even voordat er een reactie kwam op het intrappen van het gaspedaal). Vandaag de dag hoef je daar niet meer bang voor te zijn.
Een turbo is in wezen een simpel apparaat, met slecht 1 draaiend onderdeel: de turbine-as(het hart van iedere turbo), dat draait met toerentallen van tussen de 120.000 en 200.000 per minuut.
Bij moderne motoren hoeft achterafmontage van een turbo geen probleem op te leveren; het drijfwerk heeft over het algemeen voldoende reserves. Natuurlijk moet er wel plaats voor zijn, maar dat spreekt voor zich. Overigens meent een turbo minder ruimte in beslag dan een mechanische compressor. Het is uitermate belangrijk te weten of een turbo voor de auto in kwestie (of eigenlijk: voor de cilinderinhoud en het motorkarakter) geschikt is.
Duurdere turbo's hebben vloeistofgekoelde lagers, een keramische rotor en een perfect instelbare wastegate (overdrukklep).
Grotere turbo's komen pas in actie bij hoge toerentallen. Het is maar waar je voorkeur naaruit gaat. Een combinatie (groot en klein) kan ook, evenals 2 identieke turbo's. In zulke gevallen spreken we dus van een Bi-turbo.
Met alleen een turbo ben je er niet. Meestal zijn verdere motoraanpassingen noodzakelijk. Wie het motorblok laat voor wat het is, zal genoegen moeten nemen met een turbo overdruk van 0,4 bar (nog altijd goed voor +/- 60% meer koppel). Een hogere druk betekend een bijna onmiddellijk einde van je motor.
Wil je meer, dan zul je een tussenkoeler moeten monteren (zie hieronder) en de compressie moeten verlagen. Bij een verlaging van den compressie met 20% kan de turbodruk richting 1 bar. Resultaat: zo'n 100% vermogenwinst.
Bij een turbo heb je eigenlijk per definitie een ander (sterker) uitlaatspruitstuk nodig.
Een turbomotor heeft extra aandacht nodig vanwege de grotere belasting van diverse onderdelen. Je turbospecialist kan hier alles over vertellen.

Compressor

Een mechanische compressor wordt ook wel 'blower' of 'supercharger' genoemd. De meest bekende zijn de g-lader, de Roots en Eatoncompressor (steinmetz), de Columex, de Comprex en de compressors van vortech.
Bij achterafmontage zul je meestal te maken krijgen met Eaton en Vortech.
Doordat een compressor (via een riem) wordt aangedreven door de krukas, is er van een turbogat geen sprake. Bij iedere beweging van het gaspedaal is de compressor bij de les. Keerzijde van de medaille: een compressor kost daardoor ook wat pk's.
Een ander voordeel is, dat - door de toepassing van een elektromagnetische koppeling - de compressor bij een vooraf bepaald toerental kan worden ingeschakeld, waardoor de laaddruk en het oplaadmoment beter te regelen is.
Het is ook hier weer belangrijk te weten of een compressor voor de auto in kwestie (of eigenlijk: voor de cilinderinhoud en het motorkarakter) geschikt is.
Een compressor vraagt meer ruimte onder de motorkap dan een turbo. Kijk dus eerst of er wel plaats voor is.

Tussenkoeler

Een tussenkoeler (intercooler) is een radiateur voor instromende lucht, die er voor zorgt dat de inlaatlucht extra gekoeld wordt. Koelere lucht heeft een grotere dichtheid. Door de cilinders met een relatief koud mengsel onder druk te vullen, stijgt de verbrandingsdruk aanzienlijk.
Bij turbomotoren is een tussenkoeler goed voor een vermogens- en koppeltoename van 10 tot 20%
Een tussenkoeler wordt gemonteerd in het inlaatsysteem. Niet iedere auto biedt hiervoor voldoende ruimte.

Inbouwtips turbo

Heel simpel: een turbo moet je niet zelf monteren. Laat het over aan de specialist.
De plaats van de turbo levert soms een probleem op wegens ruimtegebrek. In principe zijn er twee plaatsen mogelijk: tussen carburateur/inspuiting en de inlaatkleppen of voor de carburateur/inspuiting. De ware enthousiast benut beide mogelijkheden (inderdaad, biturbo)
Elke turbo heeft een zogenaamde waste gate een overdrukventiel dat ervoor zorgt dat bij een te hoge turbodruk - het motorblok niet wordt opgeblazen. Bijstellen is specialistenwerk.
Idem voor wat betreft de turbodruk: blijf er met je vingers vanaf en laat dit over aan de vakman.
Om het laaddrukkarakter optimaal aan te passen (zeker als een intercooler is gemonteerd) en vanwege de emissie eisen (APK)!, zal het elektronisch motormanagement van je auto moeten worden aangepast. Werk voor een specialist, bij voorkeur eentje met een rollerbank.
Bij een beetje stevig gasgeven draait het turbinewiel van de turbo ergens tussen 120.000 en 200.000 tpm. Een goede smering is dan een must.
Een turbo is erg gevoelig voor schone lucht. Vervang daarom meteen het luchtfilter als deze vuil is.

Inbouwtips compressor

Doe-het-zelf is geen optie. Montage en afstellen van een supercharger is specialistenwerk.
De plaats van de compressor levert soms problemen op wegens ruimtegebrek.
Om het laaddruk-karakter optimaal aan te passen en vanwege de emissie-eisen (APK)!, zal het elektronisch motormanagement van je auto moeten worden aangepast. Werk voor een specialist, bij voorkeur eentje met een rollerbank.

Hieronder de voor en nadelen van beide systemen.

Bron: gti tuning
Bewerkt: Calibra Dream Team